Czy to można zrozumieć,
czy w to można uwierzyć,
że kiedyś dzieciom broniono
polskich pacierzy?
Że się po polsku czytać uczono
po kryjomu
i że tylko w domu
i bardzo ostrożnie
o historii polskiej mówić było można?
Jakże jesteśmy szczęśliwe
dziś my - polskie dzieci,
w wolnym urodzone kraju!
Jakże jasno dziś nam Biały Orzeł świeci
w dniu Trzeciego Maja!
Dziś w wolnej Polsce naród cały
święci ten dzień radosny,
dzień wolności i chwały,
święto wiosny!
(Janina Majewska „Czy to można zrozumieć”)
Konstytucja 3 maja, czyli Ustawa Rządowa została uchwalona 3 maja 1791 roku. Była to ustawa regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Konstytucję 3 Maja uznaje się za pierwsza nowoczesną, spisaną konstytucje w Europie. Jest to także druga po Konstytucji amerykańskiej z 1787 roku konstytucja na świecie. Mam więc powody do dumy. Nie dziwi także, że dzień podpisania Konstytucji - maja - od razu, bo już 5 maja został uznany Świętem Konstytucji 3 Maja.
Dwa lata po podpisaniu Konstytucji 3 Maja nastąpił II rozbiór Polskich, a w 1795 roku Polska na 123 lata zniknęła z mapy Europy i świata. W czasie rozbiorów obchody Święta Konstytucji 3 maja były zakazane. Polacy ponownie mogli uroczyście obchodzić rocznicę podpisania Konstytucji 3 maja po odzyskaniu przez Polskie niepodległości. Obchody zostało wznowione w II Rzeczypospolitej w kwietniu 1919 roku. Rocznica Konstytucji 3 Maja została uznana za święto narodowe uchwałą Sejmu Ustawodawczego z 29 kwietnia 1919.
W czasie trwania II wojny światowej Święto Konstytucji 3 Maja zostało ponownie zakazane. Po zakończeniu wojny, w 1946 roku po antykomunistycznych demonstracjach zaniechano wznowienia obchodu Święta. Święto Konstytucji 3 Maja zostało zastąpione Świętem 1 Maja. Oficjalnie Święto Konstytucji 3 Maja zostało zniesione w dniu 18 styczniu 1951 roku ustawą o dniach wolnych od pracy. Jednak pomimo zakazu władz Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w dniu 3 maja odbywały się protesty i demonstracje antykomunistyczne i antyrządowe.
Po upadku komunizmu przywrócono obchody Święta Konstytucji 3 Maja. Święto Narodowe 3 Maja przywrócono do kalendarza świąt państwowych ustawą z 6 kwietnia 1990.
Źródło: infor.pl